Pomimo kryzysu oraz szeroko nagłaśnianych przez media informacjach o upadku naszych stoczni, gospodarka morska wciąż pozostaje liczącą się branżą na Pomorzu, wypracowując znaczną część dochodu i zatrudnienia.
Oba trójmiejskie porty sukcesywnie modernizują swój potencjał przeładunkowy i składowo-logistyczny. Choć w ostatnich latach odnotowały zmniejszone obroty na skutek kryzysu gospodarczego już niebawem mogą dostarczyć regionowi pomorskiemu wielu impulsów rozwojowych. Globalizacja oznacza, że jesteśmy świadkami bezprecedensowego wzrostu handlu międzynarodowego. Biorąc pod uwagę, że 90% handlu zewnętrznego Europy i prawie 40% jej handlu wewnętrznego przechodzi przez porty, łatwo zrozumieć ogrom wyzwania stojącego przed europejskimi, a w tym i z polskimi portami w związku z rosnącym zapotrzebowaniem.
Powoli polepsza się dostępność komunikacyjna naszych portów, za sprawą budowanej autostrady A-1 i modernizacji linii kolejowych E-65 i CE – 65. Ostatnie informacje dotyczące uruchomienia w gdańskim głębokowodnym terminalu kontenerowym linii żeglugowej firmy Mearsk dla regularnych połączeń transkontynentalnych z Chinami stwarzają szansę, że Gdańsk powoli stawać się będzie portem oceanicznym, a nie tylko dowozowym. Do tego celu niezbędne jest zwielokrotnienie wysiłków na rzecz budowy dużych centrów logistycznych w pobliżu naszych portów.
Poważny kryzys przechodzi pomorska branża stoczniowa. Jest to związane z dominacją stoczni dalekowschodnich, które koncentrują ok. 90% światowej produkcji stoczniowej. Udział UE w przemyśle okrętowym spadł do 7%. Odmieniony i zmodernizowany polski przemysł stoczniowy może jednak odnaleźć swoją szansę w nowych warunkach gospodarczych, np. w takich działach jak: budowa i remont jachtów, budowa jednostek specjalistycznych z zakresu floty off shore (m.in. platformy wiertnicze).
Kluczową sprawą z punktu widzenia kondycji branży morskiej na Pomorzu – jest kwestia zarządzania pomorską gospodarką morską. W Polsce jesteśmy przyzwyczajeni, że gospodarka morska jest domeną państwa. To państwo wciąż obarczamy odpowiedzialnością za kondycję tego sektora. Tak było zarówno w okresie II RP, jak i PRL. Siłą rozpędu rozumowanie to przenieśliśmy do współczesności. Nowe wyzwania globalnych trendów rozwojowych (decentralizacja władzy i upadek znaczenia ekonomicznych instrumentów państwa narodowego) oraz praktyka państw zachodnich potwierdzają jednak, że nowa gospodarka morska wymaga zarządzania sieciowego, zdecentralizowanego, horyzontalnego (nazywanego tez w dzisiejszej nomenklaturze klastrem). To gminy i regiony winny zwiększyć swoją inicjatywę na rzecz tworzenia warunków rozwoju gospodarki morskiej, zwiększenia jej innowacyjności i przedsiębiorczości; wykorzystać fakt, że infrastruktura transportowa, przeładunkowa a także produkcyjna (majątek stoczni) zlokalizowana jest na ich obszarze. O ile w zadaniach administracji gminnych znajduje się problematyka planowania przestrzennego (tak istotna choćby z punktu widzenia zabezpieczenia gruntów nadmorskich na cele wyższej potrzeby), o tyle władze samorządowe województw nadmorskich odpowiedzialne są za rozwój gospodarczy, przygotowując swoje strategie i regionalne programy operacyjne.
Stąd też samorząd województwa pomorskiego podejmuje działania na rzecz rozwoju gospodarki morskiej. W kompetencjach Departamentu Rozwoju Gospodarczego znajduje się postulat dotyczący „zrównoważonego rozwoju sektora gospodarki morskiej w regionie pomorskim, podniesienia jego konkurencyjności i innowacyjności”.
Działania te realizowane są poprzez następujące inicjatywy:
- Kreowanie i promocja strefy rozwojowej Korytarza Transportowego Bałtyk-Adriatyk w Polsce.
- Wspieranie decentralizacji zarządzania pomorskimi portami o podstawowym znaczeniu dla gospodarki narodowej.
- Inicjowanie działań na rzecz podniesienia innowacyjności gospodarki morskiej województwa pomorskiego poprzez pogłębianie sieci współpracy firm i instytucji naukowych.
- Inicjowanie działań na rzecz rozwoju małych portów morskich Zatoki Gdańskiej, Wybrzeża Bałtyckiego i Mierzei Wiślanej dla rozwoju ich funkcji turystycznych, rybackich i handlowych.
- Wspieranie systemu proekologicznego transportu intermodalnego i przewozów kolejowych w ramach Transeuropejskiego Korytarza Transportowego Północ-Południe.
- Koordynacja i monitoring inwestycji z dziedziny transportowej zapewniających lądową dostępność do trójmiejskich portów z wykorzystaniem funduszy UE ( w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko).
- Współpraca z przedsiębiorstwami, instytucjami otoczenia biznesu, organizacjami samorządu gospodarczego, ośrodkami naukowymi, jednostkami samorządu terytorialnego i związkami międzygminnymi (np. ZMiGM, SMAB) w zakresie gospodarki morskiej.
- Organizacja konferencji, seminariów, sympozjów poświeconych gospodarce morskiej.
Źródło: Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego w Gdańsku